2. Port Moresby voorbereidingen Solar opleiding 28 januari 2023

Zaterdag 28 januari.

07.00 uur ontbijt daarna  een bespreking met de volgende punten: o.a. het praktijk lokaal moet nog ingericht worden voor de cursus deze begint op 1 februari en loopt tot 17 februari, Presentaties maken, les materialen klaar leggen enz. Tot en met 17 februari blijft het hele team in  Port Moresby om de cursus te verzorgen.   ‘s avonds om 19.00 met de paters en broeders gegeten. Een dag is zo om, je staat vroeg op en gaat vroeg slapen.  Het is zondag: we bezoeken samen met een broeder het nationaal park. Een klein park met vele vogels. Ze zitten in grote met gaasdraad afgezette ruimtes waar je door heen kunt lopen. Ook de nationale paradijsvogel konden we zien. De paradijsvogel is afgebeeld op de vlag van Papua New Guinea. Verder zagen we boom-kangoeroes, slangen, hagedissen, schildpadden en een krokodil. Na de middag hebben we samen met Asmelash en Hayelom uit Ethiopië gekookt voor de paters en broeders. Op maandag morgen brengt pater Srimal (de projectleider) ons naar de meisjes school van Caritas. Deze ligt ook op de campus. De school geeft lager onderwijs, middelbaar onderwijs en er is een College. De school heeft een grote bibliotheek uiteraard alle boeken in het Engels, want de voertaal in Papua New Guinea is Engels. Er is een modevakopleiding, een kook opleiding en verder kunnen de meisjes worden opgeleid om in grotere hotels de keuken te kunnen runnen. Het lokaal waar deze opleiding gegeven wordt, lijkt een beetje op een hotel keuken  met grote ovens en een grote koffie machine. In het college is de  opleiding administratie en daarnaast Toerisme en Hospitality. Een groot leslokaal  is ingericht als een  kantoor. Je waant je in een kantoor op een groot bedrijf, er staan grote printers en alles wat je zoal vind in een groter kantoor.  Ook voor Toerisme en Hospitality  is een receptie van een hotel nagebouwd.  De leiding van de school is in handen van een energieke Koreaanse zuster. Het ziet er allemaal piekfijn uit ze hebben ongeveer 9.50 leerlingen waarvan 80 intern. Na de rondleiding in de school liet ze ons het regenwater opvang systeem  zien van 10.000 liters. De installatie was gebouwd door de technische man van de school. Deze school had ook interesse in  zonnepanelen installatie maar neemt (nog) niet deel aan het project.

Opeens komt er iemand ons melden  dat de Solar spullen aangekomen zijn. Deze zijn nodig om de voorbeeld panelen te maken voor het praktijk gedeelte van de opleiding. Het plan is om op 5 staande bordpanelen, elk een zonne-installatie op te zetten. Zowel elektriciteit-net gekoppeld als ook met de mogelijkheid om in eiland bedrijf op accu’s aangesloten te worden. De deelnemers van de opleiding moeten als praktijkopdracht de bordpanelen opbouwen. Tenslotte zijn ze straks ook verantwoordelijk voor het opbouwen van de zonne-installatie op hun scholen. De geleverde spullen worden direct nagekeken of alles geleverd is. Helaas is niet alles geleverd  Het meeste is geleverd, voor de rest moet morgen nog in verschillende winkels in Port Moresby gekocht worden. Bij het uitpakken van de spullen was de directie van de school aanwezig. Ik heb dit mooie moment fotografisch vast gelegd.

Van de toegangsdeur van het huis van de paters hebben we de code gekregen we kunnen altijd binnen lopen en zo nodig gebruik maken van een kantoor met airco als we op de computer iets moeten doen.  Buiten is het 30 graden met zeer hoge luchtvochtigheid en binnen in het kantoor is het een aangename 25 graden. Ontbijt, lunch en diner is bij de paters en broeders in huis. Er wonen 6 paters en 2 broeders, zij komen uit Sri Lanka, Vietnam, Filipijnen maar ook uit Papua New Guinea. De oudste is 82 jaar en komt uit Italië. Ik ben de enigste vrouw in het gezelschap.   ’s morgens zetten we samen het ontbijt klaar, al snel leren we waar alles staat. Een van de paters bakt of kookt eieren er is rijst en toast, kaas, pindakaas, jam en alles wat een goed ontbijt inhoudt. Afwassen hoeft niet dat wordt overdag door iemand anders gedaan. Lunch is meestal om 12.00 uur. Avond eten is om 19.00 uur na eten wassen we samen af en ruimen op. De spullen terug in de kast zetten mag niet dat is de taak van Pater Do; de 82 jarige Italiaanse pater. Het eten is goed, vaak is er na het eten nog wat lekkers, een bonbon of een ijsje een appel of een peer. Onze accommodatie ligt in de buurt van het paters huis. Het is het gasten huis van de Don Bosco paters, het is eenvoudig maar goed. Keuken-zitgedeelte, slaapkamer douche en wc. Ons keukentje gebruiken we niet er wordt voor ons gekookt. Vanaf 1februari als de opleiding start eten we gezamenlijk met de 22 cursisten in de grote eetzaal van het congresgebouw.

Vandaag is de naamdag van Don Bosco. De paters en broeders krijgen van ons de felicitaties met de naamdag. Voor alle paters, broeders en zusters en de medewerkers van Don Bosco  is er vanavond een mis. Aansluitend eten we in het congresgebouw. Wij zijn ook uitgenodigd.  Het is inmiddels al dinsdag 31-01-2023 na het ontbijt richten we eerst het theorie lokaal in en de lesboeken en materialen die de deelnemers nodig hebben leggen we klaar. Ieder een krijgt een blauwe en een rode en zwarte pen een potlood, een lesboek, een T-shirt, nog wat mapjes en een lesprogramma. De audio, video en computer aansluitingen worden gecontroleerd…alles werk. Alles is klaar voor morgen.

Na de lunch zijn Asmelash en Hayelom (de twee experts uit Ethiopië) en pater Srimal naar het centrum gereden waar de resterende spullen voor de praktijk les ingekocht worden. Ik heb nog wat foto’s gemaakt. Om 18.00 uur naar de mis alle paters en broeders zijn in hun priester gewaad voor in de mis aanwezig. De mis wordt opgeluisterd met gezang, gitaarmuziek en ook een drumstel krijgt er flink van langs. Na de mis ging iedereen naar het congresgebouw en werd er  door de Don Bosco familie zoals ze zich zelf noemen gezamenlijk gegeten. We blijven altijd binnen de campus en mogen de campus niet zelfstandig verlaten als we ergens naar toe gaan worden we altijd begeleid door een van de paters.

Woensdag 1 februari: vandaag starten de leerkrachten met de opleiding Solar-energie.  Om 8 uur wordt er gestart met een gebed. Daarna wordt het Solar expert team en de deelnemers aan elkaar voor gesteld.  Het les lokaal zit vol met 26 deelnemers waarvan 3 uit de Solomon eilanden. Er worden onder de deelnemers twee teamleiders aangewezen. Zij moeten zorgen dat de cursus geïmplanteerd wordt in het lesprogramma op de diverse scholen en dat de Solar-installatie geïnstalleerd wordt op de scholen. Zes lokale coördinatoren, elk van een andere school, zijn aangewezen om de teamleiders te  ondersteunen.  De afstanden in het land zijn groot, het is van belang dat  er intensief samen gewerkt wordt. Met nadruk is uitgesproken dat Jan geen reparatie mag verrichten. Dat de deelnemers zelf op hun locatie moeten kijken wat ze nodig hebben en dit zelf bespreken met de leiding van de school. De Taak van Jan is om hun te ondersteunen en begeleiden met de planning van de installatie. De deelnemers aan de cursus moeten voor 100 % van de tijd aanwezig zijn, anders krijgen ze geen diploma. Om 10.00u. is er een kleine pauze. Truus maakt enkele groepsfoto’s en daarna gaat het lesgeven van start.  ‘s avonds word er door de projectleiders pater Srimal (Sri Lanka) en Rita (India)  Indiaas gekookt. Plat brood, (chapati), dat lijkt een beetje op een pannenkoek en Dahl. Dit zijn linzen maar dan op z’n Indiaas dus met heerlijke kruiden, een curry saus. Donderdag en vrijdag en zaterdag hele dag  les.  In de theorie lessen beginnen ze met welke zonnepanelen er zijn. Verschillende accu soorten worden behandeld. Er worden berekeningen gemaakt hoeveel panelen nodig zijn en hoeveel accu’s je daar bij nodig hebt.  In de praktijk lessen wordt geleerd hoe je de panelen kunt meten en als je een deel afdekt wat meet je dan. Hoe je kabel verbindingen moet maken, hoe je accu’s meet enz. De theorie lessen zijn in het conferentie gebouw en  praktijk lessen in het  Technological Institute dat vlak bij het conferentie gebouw ligt. Ik ben meestal aanwezig in de lessen zo kan ik nog wat leren. Tot nu toe zijn de lessen redelijk te volgen voor mij. Jan Is bezig met de voorbereidingen voor de scholen en met het maken van een les presentatie voor zondag. Op zondag gaan de lessen gewoon door, we beginnen wat later zodat iedereen naar de mis kan gaan. Jan geeft vandaag een les over een negental hoofdstukken waarin de onderdelen die niet in het lesboek staan onder handen genomen worden.   ‘s avonds zijn we uitgenodigd om gezamenlijk met het Solar team te eten in een van de grote hotels in de stad. Pater Srimal heeft een plek uitgezocht met een lopend buffet zodat ieder kon kiezen wat hij/zij lekker vindt. Er was een gigantische keuze, kleine hapjes, soep, vegetarisch eten, vis, vlees, fruit en gebak. Het is een enorm gevarieerd buffet. Ik denk dat pater Srimal denkt dat we iets te kort komen wat eten betreft maar dat is zeker niet het geval. Neemt niet weg dat zo’n luxe etentje wel lekker is.

Tot zover het tweede verhaal het is inmiddels al 5 februari 2023.